Preposiciónes - Przyimki
W języku hiszpańskim nie istnieje odmiana przez przypadki i w związku z tym przyimki występują tu o wiele częściej niż w języku polskim, ponieważ ich użycie zastępuje tę odmianę. Oprócz przyimków prostych (a, de, con, itd.) w hiszpańskim występują też przyimki złożone (debajo de, antes de, itd.). Poniżej zostało omówione użycie najważniejszych przyimków prostych.
Przyimek a określa (a+el=al):
kierunek bądź przeznaczenie (Llega a Madrid hoy - Dzisiaj przyjeżdża do Madrytu)
położenie (al lado - obok, a la derecha - na prawo, a la izquierda - na lewo, junto a - tuż przy, al norte - na północ, a unos 500 metros - 500 metrów stąd)
częstotliwość (seis veces a la semana - sześć razy w tygodniu)
sposób (a pie - pieszo, a mano - ręcznie, a caballo - konno)
godzinę (Empiezo a las ocho - Zaczynam o ósmej)
cel (Voy a comprar el pan - Mam zamiar kupić chleb)
dopełnienie dalsze (Dale de comer a la nina - Daj obiad dziecku)
dopełnienie bliższe osobowe (He visto a tu marido en la cafetería - Widziałem twojego męża w kawiarni)
Przyimek con określa:
obecność innych/towarzystwo (Vive con sus padres - Mieszka z rodzicami)
narzędzie (Lo ha hecho con lápiz y papel - Zrobił to przy pomocy ołówka i papieru)
sposób (Trabaja con mucho interés - Pracuje z dużym zaangażowaniem)
Przyimek de określa (de+el=del):
posiadanie (Este coche es de mi hermana - Ten samochód jest mojej siostry)
materiał (Me gustan los helados de fresa - Lubię lody truskawkowe)
początek w czasie i przestrzeni (Trabaja de 8 de la manana - Pracuje od 8 rano / Este café es de Colombia - Ta kawa jest z Kolumbii)
sposób (Siempre estoy de buen humor - Zawsze jestem w dobrym nastroju)
część dnia przy podawaniu godzin (Son las 5 de la tarde - Jest 5 po południu)
miesiąc przy podawaniu dat (Hoy es 12 de mayo - Dzisiaj jest 12 maja)
opis (El hombre de barba es amigo mío - Mężczyzna z brodą jest moim przyjacielem)
typ danego przedmiotu (No me gustan los libros de ciencia ficción - Nie lubię książek SF)
Przyimek en określa:
miejsce (Lo vi en la mesa - Widziałem to na stole)
środek transportu (Iré en avión - Polecę salomolotem)
czas (En 1945 terminó la segunda Guerra Mundial - W 1945 skończyła się druga Wojna Światowa / Te doy la contestación en una semana - Dam ci odpowiedź za tydzień)
Przyimek para określa:
cel (He venido para ayudar - Przyszedłem, żeby pomóc)
dopełnienie dalsze (Este jersey es para Juan - Ten sweter jest dla Juana)
kierunek (Este tren va para Zaragoza - Ten pociąg jedzie do Zaragozy)
moment w czasie (Necesito estas fotos para el lunes - Potrzebuje te zdjęcia na poniedziałek)
Przyimek por określa:
powód (Lo detuvieron por robar en un banco - Zatrzymali go, bo okradł bank)
część dnia (Llega el lunes por la manana - Przyjeżdża w poniedziałek rano)
metodę (Te lo mando por fax - Wysyłam ci to faksem)
cenę (Lo compré por cinco mil pesetas - Kupiłem to za pięć tysięcy peset)
wykonawcę czynności w stronie biernej ("Don Quijote" fue escrito por Cervantes - "Don Quijote" został napisany przez Cervantesa)
Istnieje dużo czasowników, które mają przyporządkowane konkretne przyimki, i ucząc się ich, najlepiej jest od razu zapamiętywać oba wyrazy, np. sonar con (marzyć o czymś), pensar en (myśleć o czymś), ir a (mieć zamiar coś zrobić).
Większość przyimków prostych występuje też w przeróżnych utartych zwrotach, z którymi zapoznamy się w odpowiednim czasie. Przyimki złożone najczęściej da się przetłumaczyć na język polski dosłownie.
|